Index

Betta Balığı (Siyam Dövüşçüsü) Bakım Rehberi:

Betta splendens, yani “betta” ya da “Siyam dövüşçüsü”, renkleri ve karakteriyle akvaryum hobisinin yıldızlarından. Ancak o minik vücuda büyük ihtiyaçlar sığar. Bu kapsamlı rehberde, kurulumdan beslenmeye, sağlık takibinden üremeye kadar başarılı ve etik betta bakımının bütün adımlarını bulacaksınız.

Akvaryum Dengesi

Minimum hacim: 20 litre ve üzeri (ne kadar büyük, o kadar stabil).

Sıcaklık: 26–27 °C; ısıtıcı şart.

Filtre: Yumuşak akışlı/sünger filtre.

Su değerleri: pH 6.5–7.5, Amonyak/Nitrit 0, Nitrat < 20 ppm.

Kurulum: Balık girmeden önce azot döngüsünü tamamlayın.

Beslenme: Az ve öz; günde 1–2 öğün, haftada 1 “oruç” günü.

Tek yaşam: Erkekler asla başka erkeklerle aynı tankta olmaz.

Kapak: Sıçrama ve labirent organı için nemli hava katmanı → kapak kullanın.

1) Doğal Davranış ve Neden Önemli

Labirent organı:

Bettalar atmosferik oksijen de soluyabilir; bu, kötü suya “tahammül” demek değildir. Temiz ve ılık su hâlâ şart.

Territoryal yapı:

Özellikle erkekler alancıdır; “flaring” (yanak kabartma) normal bir iletişim davranışıdır.

Kabarcık yuva:

Yüzey bitkileri ve sakin yüzey, erkek bettanın yuva yapmasını teşvik eder (üreme düşünmüyorsanız bile bu bir “mutluluk” göstergesi olabilir).

Akıntı hassasiyeti:

Uzun kuyruklu formlar güçlü akıntıdan yorulur; düşük debi kritiktir.

2) Akvaryum Kurulumu: Sağlam Temel, Mutlu Betta

Hacim ve ekipman

Hacim:

En az 20 L; 30–40 L çok daha stabil ve bakım kolay.

Isıtıcı:

Termostatlı (ör. 25–50 W), 26–27 °C sabit sıcaklık.

Filtre:

Sünger veya debisi kısılabilen filtre; yüzey çalkantısını düşük tutun.

Kapak:

Sıçramayı engeller ve üstte nemli hava katmanı sağlar.

Aydınlatma:

Günde 8–10 saat; bitkiler için düzenli fotoperiyot.

Zemin/dekor:

Keskin kenarsız malzeme; kökler ve yaprak üstü “dinlenme noktaları” iyi gelir.

Önerilen canlı bitkiler

Düşük bakım: Anubias, Java fern, Cryptocoryne, Marimo

Yüzey: Frogbit, Salvinia (yuva ve güven hissi)

Su Parametreleri

Sıcaklık: 

26–27 °C

pH: 

6.5 - 7.5

GH: 

~4 - 12 dGH

KH: 

~3 - 8 dKH

Amonyak (NH₃/NH₄⁺):

 0 ppm

Nitrit (NO₂⁻): 

0 ppm

Nitrat (NO₃⁻): 

< 20 ppm

3) Azot Döngüsü (Cycling): “Balık Girmeden” Tamamlayın

Filtrede yararlı bakteriler amonyak → nitrite → nitrata çevirir.

Test kiti kullanın; amonyak ve nitrit 0 olmadan balık eklemeyin.

Başlangıçta 2–4 hafta sürebilir; sabır hayat kurtarır.

Musluk suyu kullanıyorsanız deklorinatör (klor/kloramin giderici) şart.

4) Beslenme: Az, Dengeli, Çeşitli

Ne verelim?

Yüksek proteinli betta peletleri (ana öğün)

Haftada birkaç kez: dondurulmuş/yaş kan kurdu, artemia, daphnia (kalite ve hijyen önemli)

Pul yem birincil kaynak olmasın; besin yoğunluğu düşebilir.

Ne kadar, ne sıklıkla?

Günde 1–2 küçük öğün: her öğünde mide gözü büyüklüğünü aşmayın (çoğu betta için ~2–4 mikro pelet).

Haftada 1 gün yem verme (metabolik denge ve kabızlık önleme).

5) Tank Arkadaşları: Ne Uyar, Ne Uyumaz?

En güvenlisi: Tek tür (sadece betta) kurulum.

Uygun olabilecekler (yeterli hacim ve saklanma alanıyla):

Nerite salyangozu

Kuhli loach grubu (daha büyük tanklarda)

Küçük Corydoras türleri (daha geniş hacim ve yumuşak akıntıda)

Riskli/kaçınılacak:

Guppy/erkek lepistes (renk ve kuyruk bettayı tetikleyebilir)

Barbus/tetra gibi yüzgeç yiyiciler

Karidesler (çoğu betta atıştırmalık görür)

Sık Yapılan Hatalar ve Efsaneler

Kâse/mini vazo yeterlidir:

Yanlış. Küçük hacimler ani dalgalanır, stres ve hastalık getirir.

Labirent organı var, filtreye gerek yok:

Yanlış. Filtre biyolojik dengeyi korur.

Ayna ile uzun süre flaring yaptırmak iyi egzersiz:

Aşırısı stres yapar; 2–5 dakika, haftada 2–3 kez yeterli.

Tuzu rutin eklemek gerekir:

İhtiyaç halinde/tedavi protokolünde ve dikkatle. Rutin tuz, bitkilere ve biyolojiye zarar verebilir.

Üreme (İleri Seviye)

Koşullandırma:

Dişi/erkek protein ağırlıklı besinlerle hazırlanır.

Yuvalama:

Erkek sakin yüzeyde kabarcık yuva kurar; yüzey bitkileri yardımcı.

Çiftleşme:

Sarılma sonrası yumurtalar yuvaya taşınır; dişi kısa sürede ayrılır.

Yavru bakımı:

İlk günler infusoria, sonra mikrokurt/ararılmış artemia; düzenli küçük su değişimleri ve stabil sıcaklık kritik.

Sık Sorulan Sorular

Betta kaç yıl yaşar?

Genelde 2–4 yıl; iyi bakım ve stabil suyla 5 yıla yaklaşabilir.

Filtre akıntısı bettamı yoruyor, ne yapayım?

Debiyi kısın, çıkışa sünger ekleyin, yüzey çalkantısını azaltın.

Hangi pH en iyisi?

6.5–7.5 aralığı uygundur. En önemlisi ani değişimlerden kaçınmak.

Bettam kabarcık yuva yapmıyor, sorun mu?

Şart değil. Sıcaklık, yüzey bitkisi, sakin su ve güven duygusu yardımcı olabilir.

Ne sıklıkla su değişimi?

Genelde haftada %25–35; nitrat testi ve kirliliğe göre ayarlayın.